[10] ค่า Happiness คือพื้นฐานที่สำคัญที่สุด ประชาชน Happy ชัยชนะอยู่ไม่ไกล

เชื่อว่าทุกคนที่ได้เล่นเกมส์นี้มาสักพักนึงแล้ว มักจะเจอปัญหา Happiness ติดลบ ซึ่งก็คือ Unhappiness ซึ่งจะทำให้ประชากรไม่เพิ่มหรือเพิ่มช้ามาก ส่งผลให้เมืองไม่โต เมื่อเมืองไม่โต Gold และ Product ก็ไม่เพิ่ม เพราะไม่มีคนไปทำงาน มาดูกันว่ามีปัจจัยอะไรบ้างที่ทำให้ Happy ลดลง

1. จำนวนเมือง 1 เมือง = 3 Unhappiness เพราะฉะนั้นยิ่งมีเมืองเยอะค่า Happy ยิ่งลด
2. จำนวนประชากร 1 คน = 1 Unhappiness ค่านี้สามารถใช้สิ่งก่อสร้าง หรือ Policies ช่วยลดได้ครับ
3. เมืองที่ยึดมา 1 เมือง = 5 Unhappiness ค่านี้จะหายไปเมื่อสร้าง Courthouse 
4. จำนวนประชากรในเมืองที่ยึดมาถ้ามีคนเยอะ ก็ลบเยอะ ค่านี้จะหายไปเมื่อสร้าง Courthouse เหมือนกัน
5. จำนวน Specialist คือพวกคนที่ทำงานใน Bank, Market หรือ Library หรือสิ่งก่อสร้างอื่นๆ ยิ่งเยอะ Unhappiness ก็ยิ่งเยอะครับ

ครับทั้ง 5 ข้อด้านบนเอามารวมกันจะเป็นค่า Unhappiness ทั้งหมด ที่นี้มาดูว่าค่า Happiness ได้มาจากอะไรบ้าง

Luxury ซึ่งมีทั้งหมด 15 อย่าง กระจายอยู่ทั่วแผนที่

          Luxury 1 อย่างได้ค่า Happiness + 4 ถ้าเราสามารถครอบได้ทั้งหมด เราได้ Happiness 60 เลยครับ เพราะฉะนั้นให้สำรวจในอานาเขตของเราและใกล้เคียงก่อนครับ ว่ามีพวกนี้ไหม ถ้ามีก็รีบปรับปรุงที่ดินในบล๊อกนั้นเพื่อจะได้รับ Luxury โดยแต่ละแบบจะต้องการการปรับปรุงที่แตกต่างกันเช่น Gold และ Gems ต้องสร้าง Mine แต่ Silk และ Sugar ต้องสร้าง Plantation ซึ่งมันจะมีบอกเมื่อเอาเม้าส์ชี้ไปที่บล๊อกนั้นๆ 

          เราสามารถมี Luxury แต่ละแบบได้มากกว่า 1 เช่น มี Gold 3 แต่เราจะHappiness แค่ 4 ไม่ใช่ 12 นะครับ เพราะมันนับแค่อันแรก ซึ่งส่วนเกินที่เรามีนี้เราสามารถนำไป Trade กับชนชาติอื่น โดยแลกกับ Luxury ที่เรายังไม่มี หรือ resource อื่นๆ หรือเงินก็ได้ อันนี้ก็ต้องตกลงกันครับ 

          ถ้า Luxury อยู่ในเขตแดนของ City States ให้รีบพยายามเป็นพันธมิตรให้ได้ครับ เพราะเราจะได้ Luxury พวกนี้มาเป็นของเราด้วย คลิ๊กที่ City States จะมีบอกว่ามี Luxury อะไรบ้าง แต่บางที City States ยังไม่ได้ปรับปรุงที่ดินก็จะยังไม่ขึ้นโชว์นะครับ ต้องรอหรือถ้าอยากได้เร็วก็ต้อง ให้ Gift เป็น 200 Gold - Improve a Resource แต่ต้องมี Luxury อยู่ในเขตแดนของ City States นะครับ 

Natural Wonders มันคือพวกสิ่งมหัสจรรย์ทางธรรมชาติ เช่น ภูเขาไฟฟูจิ และ อื่นๆ โดยแค่เราไปเจอเราก็ได้ค่า Happiness แล้วครับ ซึ่งแต่ละอันได้ค่า Happy ไม่เท่ากัน และถ้าพวกนี้อยู่ในดินแดนของเราก็จะได้ Happiness เพิ่มอีก ที่ผมเคยเจออันเดียวได้ 10 Happiness ครับ เยอะมาก แต่ทั้งโลกมันจะมีอยู่ไม่กี่แห่งเองครับ

Social Policies - มีหลาย Policies เลยครับที่ช่วยเพิ่ม Happiness

1. Tradition -> Aristocracy : +1 Happiness ทุกๆประชากร 10 คน 
2. Tradition -> Monarchy :  -1 Unhappiness ทุกๆประชากร 2 คน ในเมืองหลวงเท่านั้น ถ้าเมืองหลวงมีประชากร 20 = 20 Unhappiness อัพ Policies นี้ Unhappiness เหลือแค่ 10 ลดเยอะเลยนะครับ
3. Liberty -> Meritocracy : +1 Happiness ทุกๆเมืองที่เชื่อมต่อกับเมืองหลวง ทั้งทางถนนและทางเรือ
4. Honor ->  Military Castle : +1 Happiness ทุกๆเมืองที่มีทหารประจำในเมือง 
5. Patronage -> Cultural Diplomacy : Luxury ที่ได้จาก City State ได้ค่า Happiness เพิ่ม 50%
6. Exploration -> Naval Tradition : +1 Happiness จากสิ่งก่อสร้าง Harbor, Seaports และ Light House
7. Commerce -> Protectionism : +2 Happiness ของทุกๆ Luxury ซึ่งหมายความว่า Luxury แต่ละอันจะได้ Happiness 6 ยอดเยี่ยม 

Building - สิ่งก่อสร้างที่เพิ่ม Happiness มีเยอะเลยครับ แต่พวกนี้ต้องเสียค่า Maintenance ด้วยนะครับ

1. Circus : +2 Happiness (ต้องมีม้า หรือ ช้าง อยู่ในเมืองถึงสร้างได้)
2. Stone Works : +1 Happiness (ต้องมี Stone หรือ Marble อยู่ในเมืองถึงสร้างได้)
3. Colosseum : +2 Happiness 
4. Zoo : +2 Happiness (ต้องสร้าง Colosseum ก่อน)
5. Stadium : +2 Happiness (ต้องสร้าง Zoo ก่อน)

Wonders

1. Chichen Itza : +4 Happiness
2. Neushwanstein : +2 Happiness
3. Notre Dome : +10 Happiness
4. Prora : +2 Happiness
5. Taj Mahol : +4 Happiness
6. Circus Maximus : +5 Happiness

          ยังมีส่วนของ ศาสนา และ Ideological Tenets อีกที่ช่วยเพิ่ม Happiness ได้ แต่ 2 อย่างนี้ไว้จะเขียนอธิบายในตอนอื่นครับ หลังจบตอนนี้ คิดว่าผู้อ่านทุกท่านคงเข้าใจเรื่องค่า Happiness และน่าจะจัดการได้อย่างไม่ยากนะครับ สำหรับผมเองเวลาเล่น ผมจะพยายามทำให้ค่า Happiness มากกว่า 10 อยู่เสมอ ถ้าต่ำกว่า 10 ผมจะไม่สร้างเมืองใหม่ หรือ ยึดเมืองคนอื่น โดยเฉพาะยึดเมืองคนอื่นจะได้รับค่า Unhappiness ทันทีเยอะมากนะครับ ยิ่งเมืองใหญ่ยิ่งติดลบเยอะ ผมเคยบุกไปยึดเมืองได้มา 1 เมือง จากนั้นมันขอสงบศึกแล้วยกเมืองให้ผมอีก 3 เมือง จากที่ Happy อยู่ กลายเป็น Unhappiness -40 จากนั้นอีกไม่กี่เทิร์น เมืองของผมเองก่อกบฎ แล้วก็แยกตัวไปขึ้นกับประเทศอื่น สรุปเสียเมืองฟรีๆ เลยต้องโหลดเล่นใหม่ สรุป ค่า Happy สำคัญมากๆ ครับ จบครับ